Ο ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ
«Και καλέσεις το Όνομα Αυτού Ιησούν· Αυτός γαρ σώσει τον λαόν Αυτού από των αμαρτιών αυτών» (Ματθ. 1, 21).
1. Η παγκόσμια προσδοκία θείου Λυτρωτή
Ο Θεάνθρωπος Ιησούς είναι το μοναδικό ιστορικό Πρόσωπο που έχει όχι μόνο «ιστορία», αλλά και «προϊστορία». Η ιστορία Του πλησιάζει τα 2000 έτη, ενώ η προϊστορία Του αρχίζει «προ καταβολής κόσμου» (Αποκ. 13, 8, Ιω. 17, 24). Και το θαυμαστό και μοναδικό είναι ότι προ-ιστορείται, δηλαδή προγνωρίζεται και προ-φητεύεται, όχι μόνο απ’ τα ιστορικά και λοιπά βιβλία της Π.Δ., που έχει γραφεί μεταξύ 1500-50 π.Χ., αλλά και από προ-χριστιανικά ιστορικά κείμενα πολλών λαών, που επαληθεύονται και εφαρμόζονται μόνο στο Θεανθρώπινο Πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Το μοναδικό αυτό ιστορικό φαινόμενο, που έχει μελετηθεί ειδικά από τις επιστήμες της Εθνολογίας και της Συγκριτικής Θρησκειολογίας, είναι κυριολεκτικά το πρώτο και μεγαλύτερο θαύμα της Παγκόσμιας Ιστορίας, αλλά και η μεγαλύτερη απόδειξη της ιστορικότητας και της Θεότητας του Ιησού Χριστού.
Πράγματι, ο μέγας Γάλλος μαθηματικός και φιλόσοφος Blaise Pascal (? 1663), στο γνωστό απολογητικό του Χριστιανισμού βιβλίο του «Στοχασμοί» (Pensees), έχει αφιερώσει το ειδικό και ομώνυμο κεφάλαιο 24 (Profheties), όπου γράφει: «Η μεγαλύτερη απόδειξη για τον Ι.Χ. είναι οι Προφητείες. Ο Θεός ανέδειξε Προφήτες επί 1600 χρόνια και επί 400 χρόνια μετά (τα τελευταία) εξάπλωσε όλες τις Προφητείε, με όλους τους Ιουδαίους που τις κατείχαν σε όλα τα μέρη του κόσμου. Να ποια ήταν η προπαρασκευή για τη γέννηση του Ι.Χ…»(έ.α., έκδ. Seuil, Paris 1962, s. 163, pens. 335).
α. Οι εθνικές «προφητείες» περί Θεανθρώπου Λυτρωτή.
Στα αρχαία γραπτά μνημεία των περισσοτέρων αρχαίων λαών υπάρχουν «προφητείες» για την εμφάνιση Κάποιου Θεού, που θα γίνει άνθρωπος, για να λυτρώσει τους ανθρώπους απ’ τα δεινά τους. Το έργο του Θεανθρώπου θα είναι δύσκολο. Θα διωχθεί, θα θανατωθεί, αλλά θ’ αναστηθεί. Το καταπληκτικότερο όμως είναι ότι οι λαοί της Δύσεως και της Μεσογείου περίμεναν το Θεάνθρωπο απ’ την Ανατολή, ενώ οι της Ανατολής Τον περίμεναν απ’ τη Δύση, ώστε να συναντώνται όλοι στην Παλαιστίνη! Όπως ορθά ερμηνεύει η Ορθόδοξη Υμνολογία μας, οι «Μάγοι εξ Ανατολών» είναι ακριβώς οι εκπρόσωποι των αρχαίων εθνικών λαών, που αξιώθηκαν να προσκυνήσουν το Θεάνθρωπο βασιλέα.
1. Έτσι, οι Προκολομβιανοί Αμερικανοί περίμεναν την έλευση απ’ την Ανατολή ενός βασιλέα, που θα κυριαρχούσε σ’ όλη τη γη. Οι Θιβετιανοί και οι Κινέζοι το ίδιο. Ο Κομφούκιος (?478 π.Χ.) γράφει στην «Ηθική» του ότι «ένας Άγιος έμελλε ν’ αποσταλεί απ’ τον ουρανό, που θα γνώριζε τα πάντα και θα είχε εξουσία στον ουρανό και στη γη». (Πρβλ. Ματθ. 28, 18). Οι Κέλτες περίμεναν ότι ο Θεάνθρωπος θα γεννηθεί απ’ την παρθένα Ίσιδα. Οι Ρωμαίοι, με πυρήνα της προσδοκίας τους τους χρησμούς της περίφημης Σίβυλλας της Κυμαίας και αυθεντικούς εκπροσώπους τον ποιητή Βεργίλιο, το φιλόσοφο Κικέρωνα και τον ιστορικό Τάκιτο, περίμεναν την έλευση Θεανθρώπου λυτρωτή. Ο Τάκιτος μάλιστα λέγει ότι οι πλείστοι λαοί επίστευαν ότι «ο Ποιμήν» θα έλθει απ’ την Ιουδαία.
2. Εκεί όμως που η προσδοκία διατηρήθηκε καθαρότερη και προκαλεί το δίκαο θαυμασμό των μελετητών είναι η Ελληνική Ποίηση και Φιλοσοφία. Πράγματι, είχε δίκιο ο Άγ. Ιουστίνος ο φιλόσοφος και Μάρτυς (?165μ.Χ.) να χαρακτηρίζει μερικά από τα θεολογικά και ηθικά τμήματά τους ως «χριστιανικά» και ως «από μέρους» σπέρματα του «θείου Λόγου», αν και «εναντία εαυτοίς πολλάκις είπον» (Β΄ Απολ. 10 και 13, ΒΕΠΕΣ 3, σ. 205-207). Θα παραλείψουμε τον Όμηρο, τον Ησίοδο, κ.ά. και θ’ αναφέρουμε μόνο χωρία του τραγικού Αισχύλου (?456π.Χ.) και του μεγίστου των φιλοσόφων Πλάτωνα (?347).
Ο Αισχύλος στην περίφημη τραγωδία του «Προμηθεύς Δεσμώτης» παρουσιάζει τον Προμηθέα ν’ αποκαλύπτει στην παρθένα Ιώ, «ες ταυτόν ελθών των πάλαι λόγων ίχνος» (στ. 845), ακολουθώντας δηλ. τις αρχαίες παραδόσεις, πως θα λυτρωθούν και οι δυο τους απ’ το μαρτύριό τους. Έτσι η Ιώ θα λυτρωθεί απ’ την περιπλάνησή της, αφού γεννήσει υπερφυσικά στην Αίγυπτο, με ελαφρή χειραψία του Δία, το θεάνθρωπο γιο της Έπαφο. Εξάλλου δικός της απόγονος, μετά δέκα τρεις γενεές, θ’ απαλλάξει και τον ίδιο τον Προμηθέα απ’ τα αιώνια δεινά του. Παρεμβαίνει όμως και ο Ερμής, ο οποίος λέγει στον Προμηθέα.
Στ. 1026: «Τοιούδε μόχθου τέρμα μη τι προσδόκα
πριν αν θεών τις διάδοχος των σων πόνων
φανή, θελήση τ’ εις αναύγητον μολείν
Άϊδην κνεφαία τ’ αμφί Ταρτάρου βάθη».
Τότε ο Θεός, που ήταν οργισμένος με τον Προμηθέα-άνθρωπο για την ύβρη του (ο Προμηθέας συμβολίζει τον Αδάμ), θα εξευμενισθεί και θα συμφιλιωθεί μαζί του:
Στ. 191- 92: «εις αρθμόν εμοί και φιλότητα
σπεύδων σπεύδοντί ποθ’ ήξει»!
Αν όμως στην Ιώ δεν φαινόταν ευκολονόητοι η προφητεία («ήδ’ ουκέτ’ ευξύμβλητος η χρησμωδία», στ. 775), σε μας είναι γνωστή και σωτήρια πραγματικότητα: η υπερφυσική Γέννηση του θεανθρώπου στη γειτονική της Αιγύπτου Παλαιστίνη απ’ την Αγία Παρθένο, που, όπως η Ιώ, παρομοιάζεται ως «Δάμαλις τον Μόσχον η τεκούσα τον άμωμον» και «τον Αμνόν τον αίροντα την αμαρτίαν του κόσμου», «…Τω μώλωπι Αυτού ημείς ιάθημεν… και Αυτός αμαρτίας πολλών ανήνεγκε και δια τας αμαρτίας αυτών παρεδόθη» (Ησ. 53, 5, 12). Αυτός κατήλθε και στον «αναύγητον Άϊδην», αλλά για να τον συλήσει.
Ακόμη μπορεί να γίνει υπολογισμός των 13 γενεών (13 x 35 ή 36 = 455 ή 468) από τότε που έγραφε ο Αισχύλος (μετά το 465), οπότε η τελευταία γενεά είναι τα έτη της Γεννήσεως του Χριστού! (Ακριβή χρονολογικό προσδιορισμό της Σταυρικής Θυσίας του Θεανθρώπου έχουμε στον Προφήτη Δανιήλ, κεφ. 9, στ. 25-27).
Εξάλλου ο Πλάτων στην Απολογία του Σωκράτη και σε άλλα του έργα παρουσιάζει το διδάσκαλο με αυτοσυνείδηση «απεσταλμένου» του Θεού, που διακρίνεται απ’ τους «νομιζομένους θεούς», της πόλεως. Ενώ θα με φονεύσετε χωρίς επίγνωση, «ώσπερ οι νυστάζοντες εγειρόμενοι…, είτα τον λοιπόν βίον καθεύδοντες διατελοίτε αν, ει μη τινα άλλον ο Θεός υμίν επιπέμψειε κηδόμενος υμών», λέγει ο Σωκράτης στους δικαστές του (Απολ. 31α).
Το χαρακτήρα αυτού του «Άλλου» περιγράφει ο Πλάτων στην Πολιτεία του ως τον «Δίκαιον», ο οποίος είναι ο «βεβασανισμένος εις δικαιοσύνην… και αμετάστατος μέχρι θανάτου… ούτω διακείμενος ο δίκαιος μαστιγώσεται, στραβλώσεται, δεθήσεται…, τελευτών πάντα κακά παθών ανασχινδυλευθήσεται…» (= θα προσηλωθεί σε ξύλο, θα σταυρωθεί! Β΄ 361 ce, 362a).
Τέλος ο Πλατωνικός Διάλογος «Αλκιβιάδης ο Δεύτερος», (που, αν δεν είναι γνήσιος, όμως εκφράζει «θεανθρωπική προσδοκία» του τέλους του Δ΄ αι. π.Χ.) παρουσιάζει το Σωκράτη να κρίνει το θεσμό των τότε θυσιών και την ειδωλολατρική θρησκευτικότητα προφητεύοντας «θεία αποκάλυψη». Έτσι, ενώ ο Αλκιβιάδης πήγαινε να θυσιάσει, μεταπείθεται απ’ τους λόγους του Σωκράτη: «Ου γαρ οίμαι τοιούτον εστι το των θεών ώστε υπό δώρων παράγεσθαι οίον κακόν τοκιστήν… Αναγκαίο νουν εστι περιμένειν έως αν τις μάθη ως δει προς θεούς και προς ανθρώπους διακείσθαι» (149e, 150d). Και όταν ο Αλκιβιάδης ερωτά: «Πότε ουν παρέσται ο χρόνος ούτος, ω Σώκρατες, και τις ο παιδεύσων; ήδιστα γαρ αν μοι δοκώ ιδείν τούτον τον άνθρωπον εις εστιν», ο Σωκράτης απαντά: «Ούτος ω μέλλει περί σου», αφού «από της ψυχής (σου) πρώτον την αχλύν αφέλη» (150de). Ο Αλκιβιάδης «αναβάλλει εις τότε την θυσίαν» και θέλει ν’ αφιερώσει από ευγνωμοσύνη στο Σωκράτη το στεφάνι που προόριζε για κάποιο είδωλο. «Τοις θεοίς δε και στεφάνους και τ’άλλα πάντα τα νομιζόμενα τότε δώσομεν, όταν εκείνην την ημέραν ελθούσαν ίδω. Ήξει δ’ ου δια μακρού τούτων θελόντων»! (151ab).
Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία πως όλες αυτές οι μαρτυρίες είναι απηχήματα, αναλαμπές και προθεάματα «εκείνης της ημέρας», που ως «πρωτευαγγέλιο» είχε εξαγγελθεί απ’ τον Ίδιο το Θεό στους Πρωτοπλάστους κατά το «δειλινό» εκείνο της πτώσεως (Γεν. 3, 15).
Από το Νώε έπειτα παραδόθηκε η υπόσχεση και πίστη αυτή στους απογόνους του, που διασκορπίστηκαν σ’ όλη τη γη μετά την ανοικοδόμηση της πόλεως Βαβέλ (=σύγχυση γλωσσών, της μετέπειτα Βαβυλώνας της Χαλδαίας, της πατρίδας του πιστού και δικαίου Αβραάμ (2000 π.Χ.).
β. Οι Προφητείες της Π.Δ. για το Μεσσία-Εμμανουήλ.
Μετά το «πρωτευαγγέλιο» για τη συντριβή της κεφαλής του Όφεως-Διαβόλου από το «σπέρμα της γυναικός», δηλ. από τον Υιό της Παρθένου, ανανεώνεται η υπόσχεση αυτή και παραδίδεται ως «ευλογία» και «διαθήκη» στον πιστό και δίκαιο Αβραάμ: «… και ποιήσω σε εις έθνος μέγα και ευλογήσω σε… και ενευλογηθήσονται εν σοι πάσαι αι φυλαί της γης» (Γεν. 12, 3 και 22, 18).
Και στον έγγονο του Αβραάμ, τον Ιακώβ, αποκάλυψε ο Θεός την αμετάθετη Βουλή Του, που σταδιακά γίνεται καθαρότερη και βεβαιότερη. Ευλογώντας ο Ιακώβ το γιο του Ιούδα «παραδίδει» ό,τι του αποκαλύφθηκε: «Ιούδα, σε αινέσαισαν οι αδελφοί σου… ουκ εκλείψει άρχων εξ Ιούδα και ηγούμενος εκ των μηρών αυτού, έως εάν έλθη τα αποκείμενα αυτώ, και Αυτός προσδοκία εθνών»! (Γεν. 49, 10).
Έπειτα από το Μωυσή (Δευτ. 18, 15) και το Δαβίδ (Ψαλμ. 2, 7-8, 109, 1, 3-4 κ.α.) και όλους τους Προφήτες η πίστη και το κήρυγμα στην έλευση θείου Λυτρωτή ως «υιού ανθρώπου» (Δαν. 7, 13-14) γίνεται καθολική ως μεσσιανική προσδοκία. Σαν να γίνεται άμιλλα μεταξύ των θεοπνεύστων Προφητών, προφητεύονται διαδοχικά ολόκληρη η ζωή και το έργο του Μεσσία:
– Το προδρομικό έργο του Ιωάννη (Μαλ. 3, 1 – Ε΄ αι. π.Χ.)
– Η γέννηση από παρθένο (Ησ. 7, 14 – Η΄ αι. π.Χ.).
– Ο τόπος της γεννήσεως (Μιχ. 5, 1 – Η΄ αι. π.Χ.).
– Ο χρόνος (Δαν. 9, 25-27 – Ζ΄ αι. π.Χ.).
– Η σφαγή των αγίων Νηπίων (Ιερ. 38, 15 – Ζ΄ αι. π.Χ.).
– Η φυγή στην Αίγυπτο (Ωσ. 11, 1 – Η΄ αι. π.Χ.).
– Το έργο και τα θαύματα (Ησ. 35, 5-6).
– Η προδοσία του Ιούδα (Ψαλμ. 40, 1—Ι΄ αι. π.Χ.).
– Η πώληση με 30 αργύρια (Ζαχ. 11, 12 – Ζ΄ αι. π.Χ.).
– Τα άγια Πάθη (Ησ. κεφ. 53).
– Ο κλήρος στα ιμάτια (Ψαλμ. 21, 19).
– Το όξος και η χολή (Ψαλμ. 68, 22).
– Ο σκοτισμός του ηλίου (Αμ. 8, 9 – Η΄ αι. π.Χ.).
– Η κάθοδος στον Άδη και η Ανάσταση (Ψαλμ. 15, 10).
Ιδού ολόκληρη η προφητεία του Δανιήλ:
«Εθεώρουν εν οράματι της νυκτός και ιδού μετά των νεφελών του ουρανού ως υιός ανθρώπου ερχόμενος ην και έως του παλαιού των ημερών έφθασε και ενώπιον αυτού προσηνέχθη. Και αυτώ εδόθη η αρχή και η τιμή και η βασιλεία και πάντες οι λαοί, φυλαί, γλώσσαι αυτώ δουλεύσουσιν· η εξουσία αυτού εξουσία αιώνιος, ήτις ου παρελεύσεται και η βασιλεία αυτού ου διαφθαρήσεται» (Δαν. 7, 13-14).
Στη συνέχεια ο Προφήτης Δανιήλ προσδιορίζει ακριβώς το χρόνο της Σταυρικής Θυσίας του Χριστού και την αιώνια βασιλεία της Εκκλησίας Του:
«… Από εξόδου λόγου… του οικοδομήσαι Ιερουσαλήμ έως Χριστού Ηγουμένου εβδομάδες (ετών) επτά και εξήκοντα δύο (= 69 x 7 = 483 έτη)… και μετά… εξολοθρευθήσεται Χρίσμα (= ο Χριστός θα φονευθεί) και κρίμα ουκ έστιν εν αυτώ» (= ενώ θα είναι αναμάρτητος) … και δυναμώσει Διαθήκην πολλοίς εβδομάς μία· και εν τω ημίσει της εβδομάδος αρθήσεταί μου θυσία και σπονδή…» (Δαν. 9, 25-27).
Πράγματι, από την ανοικοδόμηση του ναού το 455, επί Αρταξέρξη, τα 483 έτη φθάνουν έως το 28 μ.Χ. με τέλος της «μιας εβδομάδος» το 34. Το ήμισυ της «εβδομάδος» είναι ακριβώς το 30-34, δηλ. το απολυτρωτικό έργο του Χριστού, η σύναψη της Καινής Διαθήκης με τους «πολλούς», όλους όσοι θα Τον ακολουθήσουν!
Η χρυσή αυτή αλυσίδα της θεανθρωπικής προσδοκίας καταλήγει στο Θεοδόχο Συμεών (Λουκ. 2, 25-32) και στον «μείζονα» των Προφητών Τίμιο Πρόδρομο, που είδαν, εψηλάφησαν και εμαρτύρησαν στους αδελφούς τους την παρουσία του Θεανθρώπου Σωτήρα. Ο Ίδιος είπε για τις Προφητείες της Π.Δ.: «Ερευνάτε τας Γραφάς… εκείναί εισιν αι μαρτυρούσαι περί εμού» (Ιω. 5, 39. Πρβλ. και Λουκ. 16, 29-31).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δεν επιτρέπονται νέα σχόλια.